Église Saint-Nicolas
te Angy
Geschiedenis.
De kerk zou opgericht zijn op het einde van de 10de eeuw of begin 11de eeuw door Adelaide d'Aquitaine, vrouw van de Franse koning, Hugues Capet. De nabijheid van een bron Saint-Clair waaraan geneeskracht wordt toegeschreven aan de oogleden, heeft tot de inplanting van het gebouw bijgedragen. Hierdoor heeft men jaarlijks nog een ommegang op 17 juli.
Rond 965 met het huwelijk tussen Adéle, dochter van Robert de Vermandois, en graaf Geoffrey I van Anjou, gaat het graafschap van Angy over naar het domein van het huis van Anjou maar dit alles geplaatst onder de koninklijke voogdij van Hugues Capet. Deze bevestigt de helft van de inkomsten van de kerk van Angy ten voordele van de collegiale Saint-Frombourg te Senlis welke eveneens door zijn gemalin was opgericht. Angy is een dorp van enig belang geworden in die zin als hoofdplaats van het graafschap en zijn leen strekt zich uit over een 100-tal dorpen.
In 1186 bekomt Angy, van de Franse koning Philippe Auguste, een gemeentelijke charter dat fiscale en militaire voordelen toekent en dit blijft zo in haar voordeel gedurende 5 eeuwen. Op het einde van de Honderdjarige Oorlog is Angy bijna volledig vernield en zijn bevolking valt van 400 à 500 haarden terug op 30 in het 3de kwart van de 15de eeuw. Angy herwint nooit meer zijn oud belang en onder Lodewijk XV verliest het haar bevestiging van haar gemeentelijk charter.
Niets rest nog van de kerk van de 10de eeuw. Het schip van de huidige kerk wordt gedateerd van de 2de helft van de 11de eeuw en de noordelijke zijbeuk van begin 12de eeuw. De heerlijkheid van Angy behoort tot het kapittel van Saint-Frombourg te Senlis vanaf de 2 helft van de 12de eeuw of later. Het transept, de klokkentoren en het koor zijn gebouwd en beëindigd rond 1160, bij het begin van de Gotische periode. Einde 15de eeuw is de kerk nog enkel een kapel en wordt de afhankelijkheid van de priorij Saint-Lucien van Bury tot en met de Franse Revolutie.
De bron die lange tijd uitkwam in een crypte onder het koor tot de 17de eeuw, is gewijzigd van plaats en bevoorraadt nu de wasplaats van Angy. De crypte zelf is verdwenen. De kerk werd in 1862 geklasseerd als historisch monument. Het schip is een voorbeeld van de plattelandskerken van de regio in de 11de eeuw en het transept, de klokkentoren en het koor hebben de kenmerken van de kerken uit de streek van Beauvais van de 12de eeuw. Zij zijn nooit gewijzigd geweest en bewaren nog steeds hun kruisribben van de 12de eeuw. De klokkentoren kan beschouwd worden als één van de eerste Gotische klokkentorens en het koor bezit één van de eerste kooreinden met verdeelde zijden.
Beschrijving.
De kerk volgt het kruisvormig plan en stelt zich samen uit een schip van 3 traveeën en door één zijbeuk geflankeerd in het noorden, met een breed transept, een klokkentoren die zich bovenaan de kruising van het transept verheft en een koor van één enkele travee met een apsis met verdeelde wanden. De sacristie aan de zuidelijke kruisbeuk en het koor zijn een moderne toevoeging van de 18de eeuw.
Het oudste gedeelte is het schip van een heel eenvoudig, archaïsch ontwerp en wordt sedert de restauratie van 2012 overdekt met een okerkleurige bepleistering. De zuidelijke gootmuur is door één enkele steunbeer ondersteund in het midden en wordt door 2 nauwe rondbogen (vensters) doorbroken. Een klein portaal met een rechthoekige ingang bevindt zich rechts van de steunbeer. Zijn linteel is heel uitzonderlijk, niet door zijn versiering maar door zijn originele opvatting. Eigenlijk vormt het een geheel met het timpaan dat in één enkel blok is getrokken in een monoliete steen. Het timpaan vormt geen rondboog met de ontlastingsboog en de tussenruimte wordt opgevuld met breukstenen. Bovenaan de boog bevindt zich een rij van staafvormige kanteelversiering. Het portaal van de westelijke gevel is vergelijkbaar maar nog meer bescheiden van opvatting en zonder de minste versiering.
Bovenaan het portaal verlicht een rondboog het schip maar deze is niet meer origineel. De gevel wordt ondersteund door 2 platte steunberen. Links is de westelijke muur van de zijbeuk doorbroken met een kleine rondboog vergelijkbaar met deze van het schip. In de noordelijke gootmuur vindt men tussen de steunbeer en het transept eveneens één terug maar het 2de venster van deze muur dateert van de 19de eeuw. Het afdak aan de noordelijke als aan de zuidelijke zijde hangt over de venstertjes.
In zijn geheel is het schip van Angy een voorbeeld van de plattelandskerken in de streek van Beauvais van de 11de eeuw die oorspronkelijk bijna steeds ontdaan waren van zijbeuken.
Bronnen.
- Anne Prache in Île-de-France Romane; Editions Zodiaque La Nuit des Temps 60, Abbaye Sainte-Marie de la Pierre-qui-Vire 1983.
Bijlagen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten