Ancienne église Notre-Dame
te Maizeray; Saint-Martin-du-Tartre
Bijlagen.
vrijdag 30 september 2022
donderdag 29 september 2022
Eglise Saint-Martin te Saint-Martin-de-Lixy (Saône-et-Loire 71)
Eglise Saint-Martin
te Saint-Martin-de-Lixy
Geschiedenis.
De kerk van Saint-Martin-de-Lixy is gebouwd in de 1ste helft van de 12de eeuw. Zij is geplaatst onder het patronaat van Saint-Martin, bisschop van Tours in 372. In de Brionnais behoren een zestal kerken onder het patronaat van Saint-Martin wat verwijst naar een zekere ouderdom van deze parochies.
De kerk is reeds in de 10de eeuw vermeld in een cartularium van Saint-Vincent van Mâcon. Zij behoorde enerzijds tot het baljuwschap en het diocees van Mâcon en maakte anderzijds deel uit van de aartspriesterschap van Beaujeu. Zij behoorde tot het kapittel van Saint-Vincent te Mâcon maar de benoeming van de priester kwam toe aan Saint-Paul van Lyon.
Beschrijving.
De kerk van Saint-Martin-de-Lixy biedt een eenvoudig plan aan met een éénbeukig schip direct gevolgd van het koor en de halfronde apsis. Het schip is opnieuw overdekt met een oud raamwerk; één van de dwarsstukken is gedateerd op 1607 en gemerkt met de naam van Benoît Petit, meester-timmerman. Dit schip is verlicht aan iedere zijde door 2 rondboogvensters; deze aan de noordelijke zijde schijnt nog origineel te zijn daar zij heel nauw aan de buitenzijde en diep inspringend aan de binnenzijde zijn. De rondboogvensters doorbroken in de zuidelijke muur is herdaan en vergroot geweest. De dikte van de muren van het schip is aanzienlijk met ongeveer 1 meter.
De boog die het schip met het koor in verbinding stelt is in rondboog. De apsis is overwelfd met een halfkoepel en zij was aanvankelijk verlicht door 3 rondboogvensters waarvan er nog 1 aan de noordelijke zijde is geopend. Rechts van het koor opent zich een kapel opgericht in de 15de eeuw. Deze is overwelfd met een ribgewelf en verlicht door een groot venster in de laatgotische stijl. Voor het hoofdaltaar bemerkt men een graftombe gedateerd op 1485.
Boven de muur die het koor van het schip scheidt, verheft zich een klokkentoren-boog of klokkentoren-kam, opengewerkt door 2 rondbogen en gescheiden door 2 fijne colonnetten met hierop kapitelen die de kerk bij benadering laat dateren in de 1ste helft van de 12de eeuw.
De gootklos onder het dak van de apsis is ondersteund door gebeeldhouwde modillons met grijnzende gezichten en dierenprofielen die men eveneens terugvindt aan de nabije kerken van Châteauneuf en van Saint-Martin-lès-Châteauneuf.
De kerk van saint-Martin-de-Lixy bezit geen parochiale functie meer en is omringd door een oud kerkhof waarin men de hoek kan bemerken voorbehouden voor de anticoncordanten, ook wel "Les Blancs" genoemd in de Brionnais.
Bijlagen.
woensdag 28 september 2022
Eglise Saint-Pierre te Meulin; Dompierre-les-Ormes (Saône-et-Loire 71)
Eglise Saint-Pierre
te Meulin; Dompierre-les-Ormes
Geschiedenis.
In de 1ste helft van de 20ste eeuw zijn verschillende objecten uit de Gallo-Romeinse periode zoals vazen, muntstukken aan het licht gekomen op het grondgebied van het gehucht. In de periode van de hoge middeleeuwen is Meulin geciteerd in de charters van de abdij van Cluny als de hoofdplaats van een structuur van bewoning alsook gesitueerd in de "pagus" van Mâcon, alsook in deze van Autun "In pago Augustodunensi, in agro Mediolanensi, in pago Matisconense, agro Meolanense" In de loop der eeuwen ontwikkelt het dorp zich dankzij de landbouw- en ambachtsachtiviteiten. In de 18de eeuw legt de toponiem zich vast op Meulin. In 1965 is het dorp Meulin toegevoegd aan de gemeente van Dompierre-les-Ormes waarvan het nu afhangt als gehucht.
Een primitieve kapel is reeds op het einde van de 10de eeuw vermeld te Meulin in een charter van de abdij van Cluny; "Capellam in honore beati Petri, in pago Augustidunensi, in villa Molinis". Het huidige gebouw dateert eerder van een reconstructie van begin 11de eeuw, of toch gedeeltelijk. Tijdens deze periode behoort het tot de collatie van de deken van Mazille. De kerk is geplaatst onder het patronaat van Saint-Pierre. In de 12de eeuw is het zichtbaar gereconstrueerd voor een deel; bij het schip moet de dikte van de muren ongeveer 1 meter zijn, wat teruggaat tot deze periode. Het gebouw volgt een heel eenvoudig plan met een éénbeukig schip, een rechte travee en een apsis. Dit koor zal door het huidige koor met vlak einde in de gotische periode vervangen worden, waarschijnlijk in de 13de eeuw. Deze datering is louter hypothetisch daar het gebouw weinig constructiesporen laat zien. Het schip, de rechte travee en zijn klokkentoren behoren tot de romaanse periode.
In de 17de eeuw verhalen verschillende pastorale bezoeken ons over de staat van het gebouw. In 1671 verhaalt een bezoek dat de kerk duister is en niet bevloerd. In 1681 en 1690 is het koor slecht gewit, het schip is niet gelambriseerd noch gewit, de vloer ligt er ongelijk bij, er ontbreken vensters in de ramen, de klokkentoren en de overdekking verkeren wel in goede staat. In 1696 vermeldt men dat de bevloering niet gelijk ligt en het schip niet gelambriseerd is noch gewit.
In 1776 worden herstellingen voor een minimum uitgevoerd aan de daken, de muren bezet, herstellingen aan het lijstwerk, schilderijen en doopvont. In 1784 worden herstellingen uitgevoerd aan het kerkhof, de pastorij en de kerk met een herstelling aan het portiek voor de ingang van het gebouw. In 1787 worden de vensters in het koor vervangen en herstellingen aan de klokkentoren uitgevoerd.
In 1803 wordt de parochie toegevoegd aan deze van Trivy. Tegen de zin van de bevolking, wordt gevraagd om te fungeren als een onafhankelijke parochie of toegevoegd te worden aan Dompierre-les-Ormes. In 1808 wordt Meulin toegevoegd aan Dompierre. Vanaf 1819 worden vernieuwingen uitgevoerd aan de kerk die het uitzicht van het gebouw niet wijzigen. In 1851 wordt de kerk opgericht als kapel met een eigen bedienaar. In 1881-1882 wordt de gevel herdaan en het schip hernomen met de constructie van een gewelf en steunberen, en een verbreding van de vensters. Uit deze periode dateert waarschijnlijk de aanleg van de sacristie.
In 1908 wordt het kerkhof verplaatst naar Verchères. Hierna wordt de parochie toegevoegd aan La Chapelle vervolgens opnieuw aan Dompierre. In 1983 wordt de kerk gesloten als te gevaarlijk voor de gelovigen. In 1997 worden belangrijke werken uitgevoerd aan de kerk met een herneming van de bezetting aan de buitenzijde, herstelling van het dak en een verfrissing van de binnenzijde.
In 2013 wordt de kerk ontwijd. Vanaf 2016 is de kapel het voorwerp van werken om deze om te vormen waar culturele evenementen kunnen doorgaan.
Beschrijving.
De kerk is een bescheiden gebouw samengesteld met een éénbeukig, rechthoekig schip gevolgd door een travee onder de klokkentoren en een koor met vlak uiteinde. De datering is lastig daar er weinig herkenbare constructie elementen zichtbaar zijn en de bronnen hierover eerder schaars. De travee onder de klokkentoren en de grote boog schijnen te dateren uit het begin van de 11de eeuw. Het koor is een gotische toevoeging zonder dat men weet heeft van een datering. Het zou teruggaan tot de 13de eeuw.
(Foto Wiki Mâcon Sud Bourgogne)
De gevel van de kerk is gebouwd in grote maatstenen van graniet. Zij is doorbroken van een portaal in rondboog waarvan het timpaan naakt is. De booglijst valt terug op eenvoudige colonnetten. Boven het portaal bevindt zich een moderne oculus. Een klein kruis tooit de punt van de gevel. Een steunbeer begrenst de gevel aan ieder uiteinde. Gelijkaardige steunberen flankeren de gootmuren van het schip. Zij omkaderen de rondbogen die sterker inspringend aan de binnenzijde dan aan de buitenzijde zijn. De zuidelijke gootmuur is doorbroken van een kleine ingang. De travee onder de klokkentoren is gestut door 2 brede steunberen aan iedere zijde waarvan deze in het zuiden een kleine, nauwe en verlengde rondboog met een monoliete boog omringen.
De klokkentoren verheft zich bovenaan deze travee. Van het rechthoekige plan is hij samengesteld met een naakte sokkel en met 1 verdieping, op iedere zijde geopend met een rondboog. De klokkentoren is getooid met een korte piramide van 4 zijden. Het kooreinde met vlak uiteinde is met een rondboog geopend op zijn noordelijke en oostelijke zijde waarvan deze in het noorden sterk inspringend is. In het zuiden is het koor geflankeerd van een moderne sacristie met een klein rechthoekig venster aan de oostzijde. De eindmuur van het koor wordt eveneens gestut door kleine steunberen in het noorden en het zuiden. De oostelijke gedeelten van het gebouw zijn overdekt met leisteen terwijl het schip en de sacristie met dakpannen. De piramide van de klokkentoren is eveneens getooid met platte dakpannen.
Binnenin is het schip volledig bevloerd. Deze is overwelfd met een graatgewelf dat terugvalt op de driehoekige afsluitstukken. Het schip staat met de travee onder de klokkentoren in verbinding via een grote rondboog waarvan de imposten schuin afgewerkt zijn. De travee onder de klokkentoren is zichtbaar smaller. Overwelfd met een gebroken tongewelf bewaart het koor het hoofdaltaar. In het zuiden staat een kleine deur in verbinding met de sacristie.
(Foto's binnenzijde Wiki Mâcon Sud Bourgogne)
Bijlagen.
dinsdag 27 september 2022
Eglise Saint-Germain te Saint-Germain-la-Montagne (Loire 42)
Eglise Saint-Germain
te Saint-Germain-la-Montagne
Beschrijving.
De kerk Saint-Germain te Saint-Germain-la-Montagne werd in 1846 gereconstrueerd. Zij heeft aan de zuidelijke muur een merkwaardig bas-reliëf bewaard afkomstig van de voorgaande kerk. Het gebeeldhouwde tablet die de Apocalyps van de heilige Johannes voorstelt dateert van de 12de eeuw. In 1963 werd deze geklasseerd door de dienst "Monuments Historiques".
Dit bas-reliëf is ongeveer 0,60 m hoog en 1,20 m breed en stelt een episode uit de Apocalyps voor: "In het midden loopt het symbolische Lam aan de linkerkant en ondersteunt een staand kruis met zijn rechtervoorvoet.
Zijn hoofd gedraaid naar achter, kijkend naar het kruis, is zijn hoofd omringd met een aureool met een kruis. Om hem heen zijn de 4 dieren van het visioen van de heilige Johannes gerangschikt met links en onderaan, wendt de leeuw zich in dezelfde richting als het Lam en het hoofd eveneens naar rechts gedraaid. Op zijn rug knielt de man, als symbool van de heilige Matheus als een klein personage met baard, gekleed in een korte tuniek, de riem strak aangespannen, de handen ineengevouwen en in gebed voor het Lam. Rechts draagt de os, links van het profiel afgebeeld, de adelaar met gespreide vleugels.
Een palmboom achter de leeuw en een versiering van maaswerk aan iedere zijde van de adelaar, lijken in deze samenstelling geen symbolische betekenis te hebben.
De omtrek van 3 zijden is versierd met een gebeeldhouwde rand van gedraaid lijstwerk, parels en gebladerte.
Bijlagen.
maandag 26 september 2022
Eglise Saint-Georges te Savigny-Poil-Fol (Nièvre 58)
Eglise Saint-Georges
te Savigny-Poil-Fol
Bijlagen.
Eglise Saint-Pierre te Chissey-lès-Mâcon (Saône-et-Loire 71)
Eglise Saint-Pierre
te Chissey-lès-Mâcon
Geschiedenis.
Het dorp van Chissey-lès-Mâcon bevindt zich op de plaats van een oude versterkte site. Een grote vierhoek van de protohistorie, gevormd door 4 grachten, is tijdens een luchtonderzoek gelokaliseerd. Talrijke Gallo-Romeinse overblijfselen zijn eveneens ontdekt op het grondgebied van de gemeente; een Romeinse villa in de nabijheid van de kerk die belangrijke vloertegels inhield, overblijfselen van constructies voorzien van een verwarmingssysteem, graven, aquaduct,... Het dorp is voor de 1ste keer geciteerd in de 10de eeuw in verschillende opeenvolgende charters van de abdij van Cluny; "Chissiaco villa, in pago Matisconensi, in agro Chisiaco, in agro Chesiacensi". Het is vervolgens verschillende keren vermeld in de loop der eeuwen waarbij zijn toponiem beetje bij beetje evolueerde naar "Chissey" om uiteindelijk de huidige versie van Chissey-lès-Mâconnais aan te nemen op het einde van de 19de eeuw. In 1826 zijn de dorpen van Lys en Prayes verenigd met Chissey. Deze 3 territoria werden een verzameling van een natuurlijk, cultureel en architecturaal patrimonium. Het gehucht van Lys met zijn kerk Notre-Dame is een mooi voorbeeld van romaanse architectuur. Het dorp telt eveneens talrijke landelijke huizen met karakter, herenhuizen, wasplaatsen, molens,...
Een primitief cultusgebouw toegewijd aan Saint-Pierre is in 926 te Chissey geciteerd; "Chissiaco villa...atria Sancti-Petri". Het is opnieuw geciteerd in het midden van de 11de eeuw in een charter van het kapittel van Saint-Vincent van Mâcon; "Ecclesiam de Chisciaco in honore beati Petri dicatem". De huidige kerk is waarschijnlijk een latere romaanse reconstructie. Het gebouw schijnt opgericht in de 12de eeuw, in verschillende fasen. Zij is aldus het centrum van de parochie van Chissey en behoort tot de collatie van het kapittel van de kathedraal van Mâcon die de heerlijkheid deelde met de abdij van Cluny. De kerk opgericht in de 12de eeuw volgt een eenvoudig plan, typisch voor de romaanse gebouwen in de regio, met een rechthoekig éénbeukig schip, een travee onder de vierkante klokkentoren en een apsis. Zij vertegenwoordigt een mooi voorbeeld van het romaanse decor met gebeeldhouwde kapitelen in het schip en het zijportaal, boogreeksen aan de muur, Lombardische banden en boogreeksen van de klokkentoren.
Wat hierna volgt wat betreft het gebouw in de eeuwen volgend op de constructie is niet gekend. In 1675 verhaalt het rapport van een pastoraal bezoek te Chissey door de aartspriester van Vérizet dat het koor onderhevig is aan de weersomstandigheden en aldus vernieuwd moet worden. In 1692 vermeldt een nieuw bezoek dat de benodigde werken zijn uitgevoerd. In 1705 vermeldt een ander bezoek 2 altaren waarvan het ene toegewijd is aan Saint-Blaise en het andere aan Sainte-Anne. In 1760 worden renovatiewerken uitgevoerd die voornamelijk een verbetering en een restauratie van het meubilair als een binnenste renovatie inhielden.
Einde 18de, begin 19de eeuw is de kerk slecht onderhouden zodat in 1843 de gemeente voorstelt tot een volledige reconstructie daar ze bouwvallig is en te klein geworden voor de gelovigen van de parochie. De inwoners van het gehucht Lys verzetten zich hiertegen daar hun kerk goed onderhouden is en de diensten kunnen doorgaan in de kerk Notre-Dame.
In 1853 wordt het plan tot een volledige reconstructie van de kerk aangenomen. Deze werken uitgevoerd in 1854 omvatten het afbreken van de romaanse apsis, het toevoegen van een modern westelijk blok aan de oorspronkelijke gevel die aldus verdwijnt.
De moderne constructie omvat een breed transept, een koortravee geflankeerd van een sacristie en een apsis. De oriëntatie van het koor is aldus omgekeerd en men komt het gebouw binnen langs een neoromaans portaal in het oosten, op de plaats van de vroegere apsis. In 1873 wordt de klokkenverdieping vernieuwd.
In 1908 wordt de kerk van het gehucht Prayes afgebroken die voor een deel uit de Karolingische met een vlak kooreinde, en uit de romaanse periode dateren, afgebroken. Hiervan recupereert de kerk van Chissey 2 stenen doopvonten uit de 10de eeuw.
Nadat de kerk in 1927 ingeschreven op de lijst, bij de dienst "Monuments Historiques" worden in 1934 belangrijke verstevigingswerken aan de kerk uitgevoerd. Deze betreffen voornamelijk het metselwerk en de daken. Hiervoor wordt het gebouw voor zijn romaans schip en klokkentoren geklasseerd door de dienst "Monuments Historiques". In 1970 wordt de binnenste bepleistering weggehaald, de stenen opgekuisd en gereinigd. Het gewelf en de bepleistering worden gereinigd. In 1982 wordt de noordelijke zijde van het dak hernomen in lavapannen. Een gootklos is eveneens vervangen. In 1985 is een herstelling van het metselwerk van de klokkentoren uitgevoerd.
Begin jaren 2000 is de kerk opnieuw toe aan herstelling door vallende stenen uit de klokkentoren, de daken die loskomen met waterinsijpeling tot gevolg. Men gaat over tot een algemene restauratie van de daken en de ramen, het opvoegen en uitdrogen van het metselwerk en een algemeen herstel van de binnenzijde. Deze werken worden beetje bij beetje uitgevoerd van 2009 tot 2020.
Beschrijving.
De kerk Saint-Pierre volgt een origineel plan geërfd van zijn geschiedenis met zijn romaanse constructie en een moderne toevoeging in een neoromaanse stijl. Het omvat een klokkentoren-portaal en een rechthoekig schip, vervolgens het transept, de koortravee geflankeerd van een sacristie en een apsis. Het romaanse deel laat eveneens 2 constructiefasen zien met in de zuidelijke gootmuur van het schip waar het metselverband naar boven toe wijzigt.
(Wiki Mâcon Sud Bourgogne)
Ten gevolge van de reconstructie bevindt de gevel van de kerk zich in het oosten, op de plaats van de oude romaanse apsis, in de 19de eeuw afgebroken. Zij stelt zich samen met een uitbouw onder een driehoekig fronton waar zich een neoromaans portaal inschrijft met een dubbele booglijst. Deze vallen terug op de fijne colonnetten met gebeeldhouwde kapitelen. Bovenaan deze uitbouw bemerkt men een oude romaanse rondboog die zich oorspronkelijk bovenaan het dak van de apsis bevond zoals het zoveel het geval is bij de romaanse gebouwen in de regio. De gevel is toegevoegd aan de travee van de romaanse klokkentoren. Deze is geopend met een rondboog per zijde en gestut door steunberen aan de uiteinden die mini-kruisbeuken vormen. Bovenaan de bogen bevindt zich een fijne kordonlijst op naakte modillons waarvan enkele aan de zuidzijde zijn verdwenen. Men ziet ook de omtrek van een dichtgestopte oude rechthoekige opening.
De vierkante klokkentoren is een mooi voorbeeld van de romaanse kunst en is verwant met deze van Chazelle. Hij stelt zich samen met een blinde sokkel begrensd met een kordonlijst en de 3 verdiepingen. Zijn 4 zijden zijn identiek aan elkaar en zijn uitgehold met Lombardische banden die zich door de eerste 2 verdiepingen beëindigen met een kordonlijst op naakte modillons en voor de bovenste verdieping door rondboogreeksen op de modillons. De onderste verdieping houdt 1 rondboog in per zijde zonder decor. Dit is eveneens het geval voor de 2de verdieping maar de bogen zijn breder en dichtgestopt. De bovenste verdieping is voorzien van een paarsgewijze boog per zijde, met in het midden een terugval op een pilaster. De toren is getooid met een hoge spits van 4 zijden ondersteund door een gootklos vermengd met een kordonlijst en een fries van zaagtanding.
Het romaanse schip is rechthoekig. Zijn gootmuren zijn gestut door platte steunberen die de dubbel inspringende rondbogen omkaderen met 3 in het noorden en 4 in het zuiden. In het noorden is de muur geopend door een romaans portaal waarvan de dubbele booglijst rust op colonnetten met gebeeldhouwde kapitelen. Het timpaan van het portaal is veellobbig. Men onderscheidt ook nog enkele sporen van oude beschilderingen. Het metselwerk van de zuidelijke gootmuur laat 2 verschillende constructiefasen zien met aan de basis een klein metselverband terwijl het bovenaan regelmatig en middelmatig metselverband betreft.
Het westelijk romaanse blok is direct toegevoegd aan het romaanse schip. Het opent zich langs een breed transept waarvan de transeptarmen zijn gevormd door 2 brede, rechthoekige kapellen onder de transversale daken van 2 zijden waaraan de puntgevels beginnen. Deze zijn gestut met brede steunberen aan de hoeken en zijn elk verlicht door een brede rondboog. De koortravee is doorbroken van een rondboog in het noorden en is in het zuiden toegevoegd met een kleine, vierkante sacristie. De half cirkelvormige apis is verlicht door 2 rondbogen en door 4 steunberen gestut die zich onderaan het dak beëindigen. Een gootklos met naakte modillons loopt rond het ganse moderne gedeelte alsook zijn enkele modillons van het schip gebeeldhouwd. Het gebouw is overdekt met uitgeholde dakpannen met lavapannen aan de zijden.
(Wiki Mäcon Sud Bourgogne)
Aan de binnenzijde bezit de kerk een soberheid van de romaanse gebouwen ondanks de gedeeltelijke herstructurering van de 19de eeuw. De travee onder de klokkentoren is overwelfd met een graatgewelf en is in het noorden als het zuiden begrensd met een ontlastingsboog. De toegang tot de klokkentoren bevindt zich in het noorden. Het schip van 4 traveeën opent zich langs een gebroken boog. Zij is overwelfd met een gebroken tongewelf geritmeerd door de gordelbogen die terugvallen op de half ingebrachte zuilen met gebeeldhouwde kapitelen versierd met gevarieerde motieven. De kapitelen benadrukken de kordonlijst die de basis van het gewelf vormt. De gebroken boogreeksen die de druk van het gewelf ontlasten zijn tegen de gootmuren geplaatst. Zij rusten op eenvoudige steunmuren met imposten. In de oostelijke muur bemerkt men een brede rondboog bovenaan de gebroken boog die zich opent op het klokkentoren-portaal.
Het transept opent zich langs een brede gebroken boog die terugvalt op zware zuilen met gebeeldhouwde kapitelen. De kruising overwelfd met graatgewelven die aan de hoeken terugvallen op de kleine zuilen met gebeeldhouwde kapitelen. De transeptarm opent zich langs de gebroken bogen die rusten op vergelijkbare zuilen als de andere. Zij zijn overwelfd met een gebroken transversaal tongewelf. In het noorden bemerkt men de omtrek van een oude opening in gebroken profiel.
Een rechte travee opent het koor. Zij opent zich langs een brede gebroken boog vergelijkbaar met de anderen en is overwelfd met een gebroken tongewelf. In het zuiden leidt een kleine deur naar de sacristie. De nauwere apsis opent zich langs een rondboog en is overwelfd met een halfkoepel. Zijn muren zijn versierd met een neoromaans decor van boogreeksen op colonnetten die de neoromaanse rondboogvensters omkaderen. De apsis bewaart het hoofdaltaar. Al de moderne rondboogvensters zijn omkaderd door de colonnetten met gebeeldhouwde kapitelen.
Bijlagen.
Abonneren op:
Posts (Atom)