Zoeken in deze blog

dinsdag 18 juli 2023

Eglise Sainte-Madeleine te Aigueperse (Rhône 69)

 Eglise Sainte-Madeleine 

te Aigueperse



Geschiedenis.
Het dorp van Aigueperse; "Aque spersa, Aque Sperse", is ten oosten van La Clayette gesitueerd, in de heuvelachtige zone van de Brionnais, een bekoorlijke maar dun bevolkte streek.  De stichting van de kerk gaat terug tot het jaar 1100 zoals een notitie toegevoegd in het cartularium van de bisschop vermeld.  Op dat moment schenkt Archimbaud le Blanc aan Norgaud, bisschop van Autun, de gronden van Aqua Sperse, op het grondgebied van de parochie Saint-Bonnet-des-Bruyères, voor de constructie van een hospitaal.  Deze laatste bloeide al snel op dankzij de toewijding van de bisschoppen die er in de 12e eeuw achtereenvolgens de kerken van Gibles en Vareilles aan schonken. 
Van de vroegere kerk van het hospitaal dat toegevoegd was bij het aartspriesterschap van Bois-Sainte-Marie en geplaatst onder het patronaat van de heilige Magdalena, bestaat nog voornamelijk de klokkentoren, de koepel die deze ondersteunt en 2 kleine kruisbeuken, ingewerkt tussen 2 constructies met een schip in het westen met waarschijnlijk nog zijn oorspronkelijke muren, en de kapellen die zich ten oosten van de koepel openen.

Beschrijving.
Zwaar afgerond en gedragen door 4 trompen, rust de koepel op 4 gebroken bogen met één cilinder die zich openen op het schip, de kruisbeuken met een gebroken tongewelf en op de oostelijke kapellen die de vroegere apsissen hebben vervangen.  De imposten met lijstwerk onderlijnen de terugval van de bogen.





De vierkante klokkentoren houdt een onderbouw en een nauwere verdieping in.  De onderbouw is in het noorden en het zuiden doorbroken van 2 niet inspringende rondbogen zonder lijstwerk, imposten noch kapitelen, die nu dichtgestopt zijn.  In het westen ziet men nog de sporen van een dak met platte stenen dat hoger staat dan het dak van het huidige schip.  Een schuin afgewerkte bandlijst bekroont deze waarboven zich de meer beschadigde verdieping verheft die op iedere zijde doorbroken is met 2 series van paarsgewijze rondbogen.  Iedere boog houdt enkel een archivolt in die zijdelings op de schuin afgewerkte imposten rust en in het midden op 2 colonnetten die door de ruwe kapitelen met gebladerte bekroond worden.  Het dekstuk van deze kapitelen is uniek als men het vergelijkt met de rest van het gebeeldhouwde decor.  Drie platte pilasters, zonder versiering begrenzen de zijden.  Twee zijn aan het hoeken, de 3de in het midden en de laatste is op halve hoogte verdeeld door een naakt kapiteel waarvan het dekstuk dienst als impost voor de archivolten van elk van de middelste bogen.  Het betreft hier een originele samenstelling en schijnbaar uitzonderlijk in de regio.  Een gootklos met gebeeldhouwde modillons versiert het gedeelte van deze verdieping.  Deze gootklos ondersteunde waarschijnlijk een piramide dat nu door een zadeldak vervangen is.











De stichtingsdatum van het hospitaal geeft de bouwdatum van de kerk aan. Het lijkt er echter op dat de datering van de overige delen van de kerk verlegd moet worden naar de 12e eeuw. De gebroken boog vormt in deze heuvelachtige en ruwe streek als enige op een relatief vroege constructie.  De kunstige constructie van de klokkentoren, de aanwezigheid van de pilasters die de hoekzuilen van de klokkentorens in de Brionnais hebben opgevolgd duiden op een nabije datum met Châteauneuf en Suin, iets later in het midden van de 12de eeuw.  Het betreft een merkwaardig type van de kerk opgericht door lokale werklieden en architecten die weinig vertrouwd waren met de uitzonderlijke technieken maar toch geïnspireerd door de uitstraling van de grote monumenten in de regio.

Bron.
Raymond Oursel et A-M. Oursel in "Les églises romanes de l'Autunois et du Brionnais"; Imprimerie Protat Frères; Macon 1956.


Bijlagen.

Geen opmerkingen: