Romaanse kunst & architectuur: Église Saints-Hermès-et-Alexandre te Theux (Liège)

dinsdag 16 juli 2019

Église Saints-Hermès-et-Alexandre te Theux (Liège)

Église Saints-Hermès-et-Alexandre

te Theux

Geschiedenis.

Vier gebouwen volgden elkaar op, op de huidige site van de kerk.

Vooreerst een klein rechthoekig gebouw waarvan men restanten heeft gevonden onder het huidige koor, in de 6de of 7de eeuw opgericht.

Deze werd opgevolgd door een Merovingische kapel waarbij het gebouw werd uitgebreid naar het westen toe. In de 2de helft van de 9de eeuw werd tijdens de Karolingische periode het gebouw in het westen voorafgegaan door een toren. Op het einde van de 10de of begin 11de eeuw werd de romaanse kerk opgericht met in het westen een toren en een klein rechthoekig koor in het oosten. Deze romaanse kerk heeft in de loop der tijden heel wat veranderingen ondergaan waarbij in de 13de eeuw aan de noordelijke gevel een versterkte toren werd opgericht. Aan de top van deze toren werd in de 14de eeuw in hout een rondgang toegevoegd en aan het gebouw werden hoektorentjes toegevoegd.

Kapel 6de en 7de eeuw en Merovingische kapel

Karolingische kerk 9de eeuw

Romaanse kerk einde 10de, begin 11de eeuw

Voorbeeld hallenkerk zoals in Theux

Versterkte toren met hoektorentjes aangebouwd 14de eeuw

Huidige kerk

In 1512 werd het rechthoekige romaanse koor gesloopt ter vervanging van een gotisch koor. Aan de noordelijke gevel werd in 1626 een portaal toegevoegd en in 1630 werd dit gevolgd met de aanbreng van een plafond met houten panelen in het schip. Aan de zuidelijke gevel werd in 1655 de kapel Wolff aangebouwd en in de 18de eeuw werd de kleine romaanse vensters vervangen door grote klassieke vensters.

Sinds 09 juni 1942 werd de kerk toegevoegd aan de lijst van Historische Monumenten.

Beschrijving.

De kerk die overdekt is met een dak van leisteen, is opgericht in een metselverband met breukstenen van zandstenen. Kalksteen werd gebruikt voor de omkadering van de vensters, de hoekverbindingen en voor de oprichting van het koor.

De zuidelijke gevel bezit twee verschillende soorten kleuren van metselwerk met aan het grootste gedeelte bruine breuksteen en aan het westelijke uiteinde, olijfkleurige breukstenen. De gevel is doorbroken met grote, klassieke vensterramen maar zij vertoont nog de sporen van 3 hoog geplaatste, dichtgemetselde romaanse rondboogvensters. Aan het uiteinde verheft zich nog de kapel Wolff, bijgebouwd in 1665 door architect François Wolff.

De noordelijke gevel wordt vooral gedomineerd door het voorkomen van de versterkte klokkentoren. Deze massieve vierkante toren, opgetrokken in bruine breukstenen, bezit hoekverbindingen in stenen van een lichtere kleur en wordt doorbroken van kleine schietgaten. Bovenaan bevindt zich in uitstek in hout de torenomloop die aangebracht werd in de loop van de 14de eeuw. Rechts van de toren verheft zich het portaal opgericht in 1626.

In het oosten wordt de kerk beëindigd door het gotische koor opgericht in groot metselverband.

De kerk heeft de bijzonderheid een hallenkerk te zijn. Dit houdt in dat het schip en de zijbeuken dezelfde hoogte bezitten. Het schip wordt van de zijbeuken gescheiden door vierkante pijlers van 8,50 m hoog. Deze pijlers bezitten schuinafgewerkte imposten. De pijlers dragen de rondbogen die het plafond ondersteunen.

Het gotische koor wordt verlicht door 3 grote spitsboogvensters waarvan het middelste een mooie opvulling bezit. In het koor vindt men eveneens een prachtige romaanse doopvont.