Eglise Notre-Dame
te Agonges
Beschrijving.
De kerk van Agonges is gebouwd op een centrale verhoging, in het midden van een aantal aangelegde verhoging als observatieposten of verdedigingswerken. Tot en met de Revolutie hing Agonges af van het diocees van Bourges, als bezit van de abdis van Saint-Menoux. Deze parochie wordt voor de eerste maal vermeld in 1138 onder het patronaat "Sanctae Mariae de Agongis".
Gebouwd op het einde van de 12de of begin 13de eeuw behoort het gebouw tot de Romaanse overgangsstijl. Zij is Romaans door haar algemeen plan, de versiering van haar portalen en haar kapitelen, haar nauwe openingen in rondboog, haar apsis en absidiolen overwelfd in halfkoepel en Gotisch door de overwelving van het schip. De kerk is gebouwd op het kruispunt van 3 diocesen, namelijk van Bourges, Autun en Clermont waarbij deze constructie de invloed heeft ondergaan van de school van Bourgondië, Berry en de Auvergne.
(foto Wikipedia)
De buitenste muren stellen een samenhang voor van maatstenen en breukstenen met gevarieerde kleuren gaande van grijs en wit naar roze en geel. De stenen met een grijze en roze tint zijn in zandsteen van de streek, de andere in kalksteen van de vallei van de Allier.
De zuidelijke zijdeur is doorbroken in een uitstekend fronton en overdekt met een talud die ondersteund wordt met modillons met gebeeldhouwde gezichten of met krullen. De boog is omkaderd door 3 archivolten in een licht gebroken boog die aan weerszijden 3 zuilen ontvangen waarbij de voetlijst is afgeplat en met heel eenvoudige versierde kapitelen met schubben, met gebladerte en gezichten.
Het westelijke portaal steekt niet uit op de gevel. Zijn steunmuren zijn versierd met een half ingemetselde colonnet met een Romaanse basis en kapiteel met gebladerte. De noordelijke muur van het schip draagt het spoor van een ingang in gebroken boog dat dichtgemetseld is. Bovenaan deze oude ingang kan men een kraagsteen bemerken. Het zijn waarschijnlijk de restanten van een oude kapel.
Rondom de apsis loopt een rij van staafvormige kanteelversiering dat eveneens rond de vensters loopt. De muur van deze apsis is versterkt met 2 platte steunberen.
De puntgevel van het transept schijnt verhoogd geweest in een ongekende periode. Bulstergaten zijn nog zichtbaar in de noordelijke puntgevel op de noordelijke muur. De modillons van de apsis zijn met eenvoudige krullen, deze van het gebouw zijn enkel geribd. De sacristie welk een oude kapel is die waarschijnlijk in de 15de eeuw werd opgericht, stelt nerven in spitsboog voor die minder ruw zijn dan deze van het schip en van de meer uitstekende steunberen.
De klokkentoren in een Bourgondische romaanse stijl verheft zich in één enkel ontwerp aan de zijde van het schip. Zijn bovenste gedeelte stelt op iedere zijde 3 verdiepingen voor met boogreeksen of vensters. Blinde boogreeksen gevormd met 3 rondbogen en 4 vensters op de bovenste verdieping of gescheiden door 2 eenvoudige zuilen en 2 paarsgewijze colonnetten. De oostelijke zijde stelt enkel 2 verdiepingen voor met bogen en de noordelijke slecht één.
De zuidelijke gevel van de klokkentoren stelt onder de boogreeksen een serie van maatstenen voor versierd met bas-reliëfs van een heel gekende makelij met personages die op een hoorn blazen, rennende honden en dieren. De stijl van deze beeldhouwwerken is verwant met deze van personages en dieren die figureren op de bogen van het transept en op enkele kapitelen. De voorstelling van deze ongebreidelde dieren dat van oorsprong oosters moet zijn, zou verwant kunnen zijn met de verre verwijdering van de bisschoppelijke macht en om met meer gemak de macht te laten blijken met deze boodschap.
De kerk wordt gevormd door een schip met 4 traveeën en met een transept overwelfd door ribben die zich openen op een apsis, met een kapel die zich verlengt in de zuidelijke arm van het transept, nu als sacristie en met een vierkante klokkentoren die zich aan de zuidelijke zijde inplant.
De apsis die overwelfd is met een halfkoepel, is binnenin versierd met een boogreeks op colonnetten samengesteld met 3 rondbogen waaronder zich de vensters openen en welke 2 kleine mijterbogen scheiden. Dit type van boogreeksen "in mijter", eveneens genoemd "in fronton" vindt men oa terug te Bagneux, Montilly, Franchesse, Louraux en te Chateloy. Op de binnenzijde van elke van deze bogen van het transept bevinden zich sluitstenen versierd met 16 figuraties die monsterkoppen of tegen elkaar gezette dieren, neergehurkte personen of op hun rug voorstellen. De meest interessante kapitelen stellen ineengestrengeld gebladerte, mensenhoofden, wilde dieren en dansende personages voor.
Bron.
- Jean Dupont in Nivernais-Bourbonnais roman; Editions de Zodiaque, la Nuit des Temps 45; abbaye de Sainte-Marie de la Pierre qui vire 1976.
Bijlagen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten