Eglise Saint-Antoine
te Laizé
Geschiedenis.
Aanvankelijk bestond op deze plaats een kerk, geplaatst onder het patronaat van Saint-Sulpice. In 994 werd zij door haar eigendoor, Milon, aan de abdij van Cluny overgedragen. Deze bleef fungeren als parochiekerk en het gebouw werd in de 11de en 12de eeuw gereconstrueerd. Zij was nauw verbonden met Cluny die van Laizé een priorij maakte. Het kasteel "de la Tour" en haar lenen bevestigden de aanwezigheid van monniken gedurende verschillende eeuwen.
Het geheel van de kerk en het kasteel "de la Tour" in het centrum van Laizé, vormt nu een geklasseerde site sinds juni 1932. De verschillende veranderingen van de kerk, ondernomen onder het patronaat van de heilige Antonius, hadden plaats in de 15de, 17de en 19de eeuw. Sedert 1926 is de kerk ingeschreven op de bijkomende inventaris van Historische monumenten.
Een uitgebreide restauratiecampagne werd vanaf 1988 ondernomen.
Beschrijving.
De westelijke gevel bestond uit een architecturale versiering van 3 kleine romaanse vensters die zich bovenaan de puntgevel situeerden en teruggevonden werden met de restauratie van 1988. Deze gevel werd in de 18de eeuw waarschijnlijk doorbroken van een grote ingang met een aanleg van een trap die uitgaf op de weg. Steunberen werden in de 19de eeuw aan de zuidelijke zijmuur aangebracht. Nu vormt de ingang tot de kerk zich langs een kleine zijdeur aan de oostelijke zijde.
De apsis en de toren dateren van de 1ste helft van de 11de eeuw. Het romaans geheel verbaast door zijn originaliteit en betreft een uitzonderlijk architecturaal voorbeeld dat heel zeldzaam is in de regio waarbij de klokkentoren zich op de apsis opricht.
De halfronde apsis van een massieve constructie is overdekt met lavapannen. Zij wordt doorbroken van 3 kleine rondboogvensters en wordt versierd door een systeem van boogreeksen met 3 vormen in rondboog die met elkaar in verbonden zijn door Lombardische banden. Modillons versieren de terugval van de cirkels waavan enkele zware mensenhoofden voorstellen.
De klokkentoren is gezet op een vierkant plan en wordt versierd met boogreeksen van 2 cirkels en Lombardische banden. De toren bestaat uit 3 verdiepingen waarvan de 2 onderste verdiepingen naakt zijn en de 3de zich opent op iedere zijde met paarsgewijze bogen verdeeld door een colonnet.
De aanvankelijke bekroning van de toren, waarschijnlijk een lage piramide overdekt met lavapannen, werd in de 15de eeuw vervangen door een houten spits van 8 zijden. Op een vierkante basis, uitgewerkt als een galerij, werd bovenaan een omloop geplaatst die machicoulis vormen. Bovenaan de spits werd een loden bol met windhaan geplaatst; een haan in leder op een kruis dat doorkruist is met de sleutel van de heilige Petrus en de handschoen van de heilige Paulus, de symbolen van de abdij van Cluny.
De binnenzijde van de kerk is uitgestrekt, eenvoudig en goed verlicht wat contrasteert met de typische romaanse stijl van het kooreinde.
De apsis was waarschijnlijk het koor tot de 18de eeuw. Toen werd het huidige koor uitgewerkt met het aanbrengen van de stallen, het overbrengen van het hoofdaltaar en het aanbrengen van een houten wand die het huidige koor afsluit van de apsis. Nu betreedt men de apsis langs een ingang in het houtwerk, rechts van het hoofdaltaar. Langs de gebroken boog van de 15de eeuw, opent zich de ruimte, verlicht door 3 kleine openingen die diep inspringen, en met een gewelf in de vorm van een koepel op trompen waarop de klokkentoren zich verheft. Twee nissen waarvan de ene afgesloten is door een ijzeren gesmede grill en een andere door een houten deurtje, schijnen te dateren van de 1ste bestemming van de apsis.
Tot en met de constructie van een nieuwe sacristie in de 19de eeuw, deed de apsis hiervoor dienst. In 2011 werd zij het voorwerp van een volledige restauratie met het in waarde herstellen van de muurschilderingen van de 16de en 17de eeuw.
Het romaanse schip van de 12de eeuw heeft verschillende herwerkingen ondergaan waarvan nog enkele sporen overblijven. In de 19de eeuw kreeg zij haar huidige vorm met een verbreding van de noordelijke zijde en het aanbrengen van 2 zuilen in steen van Saint-Martin-Belle-Roche aan iedere zijde van het schip alsook het openen van 2 grote vensters en de installatie van 2 zijaltaren.
Bijlagen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten