Romaanse kunst & architectuur: 2018

zaterdag 22 december 2018

Eglise Saint-Martin te Blanot (Saône-et-Loire 71)

Eglise Saint-Martin

te Blanot

Geschiedenis.

Reeds in 927 werd het dorp van Blanot aan de abdij van Cluny geschonken door Liébaud, heer van Brancion, en de kerk werd in 929 door bisschop van Mâcon aan de abdij overgedragen.

In 1220 is Blanot geplaatst onder de bescherming van de graaf van Châlon. Het statuut van Blanot schijnt op dat moment gewijzigd te zijn in provoostambt van de abdij van Cluny.

De romaanse kerk toegewijd aan de heilige Maarten werd in 1913 ingeschreven bij de dienst Historische Monumenten en in 1929 geklasseerd. Zij maakt deel uit van een site, gevormd door de priorij die in 1925 werd ingeschreven bij de dienst Historische Monumenten, het kerkhof en de aanpalende oude huizen en door een besluit van 1938 beschermd en door de "Fédération des sites clunisiens". In 1976 werd "le Comité de Restauration de l'Eglise de Blanot" opgericht.

In de nabijheid werd in 927 een oratorium geschonken aan Cluny, "Ecclesia Sancti Romani", toegewijd aan Saint-Romain vanwaar de naam Mont-Saint-Romain met een hoogte van 528m komt. Deze werd vaak bezocht in de 12de eeuw door de 9de abt van Cluny, Pierre le Vénérable.

De oude priorij van Cluny, Saint-Martin-de-Tours, met zijn mooie gevel in een zachte steen, dateert van de 15de-16de eeuw. De monniken van Cluny hadden rond de kerk van Blanot, een landelijke domein gesticht om de gronden tussen Cluny en Brancion te runnen. Nu is dit een privé domein. De priorij was opgericht op de plaats van een vroegere Merovingische necropool waarvan zich nu nog 3 graven onder de stenen bevinden.

De gebouwen werden in de 13de en 14de eeuw versterkt gedurende de 300 jaren van twisten en oorlogen. De Honderdjarige Oorlog van 1337-1439, de Frans-Bourgondische Oorlogen van 1471-1477 en de Godsdienstoorlogen van 1562-1594. Fragmenten van gotische beschilderingen van de 13de en 14de eeuw kan men nog waarnemen in een gedeelte van de priorij, graffiti in de stalling die de harde winter van 1572 doorstond.

De verbrande balken in de 2 grote salons verwijzen nog naar de opzettelijke brandstichting in 1594 door een groep Calvinsten.

Beschrijving.

De romaanse kerk van Blanot dateert dus van de 11de eeuw. Zij is samengesteld met een éénbeukig schip, met een travee onder de klokkentoren en een kleine half cirkelvormige apsis.

Het schip laat sedert de restauratie van het gebouw in 1981 een mooi houten geraamte in hout aan het plafond zien. Het schip wordt aan iedere zijde verlicht door 3 nauwe, inspringende rondboogvensters. De hoofdingang bevindt zich aan de zuidelijke zijde.

Een dubbele rondboog opent zich aan de travee onder de klokkentoren. Deze wordt overwelfd door een ovale koepel op trompen. In het noorden en het zuiden wordt deze gestut door 2 brede rondbogen die ook dienst doen als ondersteuning van de klokkentoren. Twee kleine rondboogvensters verlichten in het noorden en zuiden deze travee.

De halfronde apsis, met muren van 1 m doorsnede, is voorafgegaan door een heel kort, recht gedeelte. Zij is overwelfd met een halfkoepel met hieronder een triomfboog. De apsis wordt verlicht door 3 inspringende romaanse vensters.

Aan de buitenzijde is deze apsis overdekt met een dak van lavategels die op het gewelf rusten. Zij wordt hieronder versierd met een gootklos van zaagtanding.

De klokkentoren op de kruising verheft zich op 3 verdiepingen. De tussenliggende verdieping met zijn dichtgestopte paarsgewijze rondbogen, wordt omringd met Lombardische banden. Dit laat toe om het gebouw te dateren uit de 1ste helft van de 11de eeuw. Tijdens de gotische periode werd de vierkante klokkentoren verhoogd. Hier wordt de verdieping doorbroken met 2 brede vensters die in korfboog versierd zijn. Het platte dak van 4 hellingen dateert van de 18de eeuw.